Nghệ thuật kể chuyện là một trong những kỹ thuật Coaching có sức mạnh mạnh mẽ nhất khi làm việc với khách hàng. Phổ biến trong số tất cả các kỹ thuật huấn luyện hiện có, nghệ thuật kể chuyện cung cấp giá trị từ cả hai phía và minh họa những điều quan trọng đối với khách hàng theo cách họ hiểu. 

Nếu được sử dụng đúng cách, kể chuyện sẽ là một phương tiện giao tiếp hiệu quả. Các coach có thể hiểu nhu cầu của khách hàng, từ đó giao tiếp cũng như nói rõ các giá trị của riêng họ. Cho dù một câu chuyện được huấn luyện viên sử dụng để minh họa một khái niệm hay sử dụng bởi khách hàng để chia sẻ góc nhìn sâu sắc, thì việc kể chuyện đem đến những tác dụng đáng kinh ngạc trong mối quan hệ huấn luyện.

Nghệ thuật kể chuyện từ người Huấn luyện viên

Các câu chuyện thường được sử dụng như một kỹ thuật Coaching để minh họa cho các khái niệm cụ thể mang tính “giáo dục”. Thay vì hướng dẫn khách hàng thông qua các phương pháp huấn luyện kỹ thuật, một huấn luyện viên có thể sử dụng storytelling để minh họa một cách gần gũi với khách hàng. 

Ví dụ: một khách hàng có thể gặp khó khăn khi nhìn nhận “bức tranh toàn cảnh” về hành trình sự nghiệp của cô ấy trong khi đang làm công việc mà cô ấy không yêu thích. Thay vì giải thích kỹ thuật thiết lập mục tiêu SMART, một huấn luyện viên có thể kể câu chuyện về một khách hàng trước đó có cùng thách thức, người đã bắt đầu đặt ra các mục tiêu ngắn hạn của SMART và cuối cùng tạo ra một kế hoạch nghề nghiệp 5 năm mà cô ấy có thể gắn bó. Nếu khách hàng trước đây nhận được một công việc mới mà cô ấy yêu thích, thì khách hàng hiện tại có thể tìm thấy nhiều cảm hứng và tính áp dụng từ câu chuyện hơn là học một phương pháp thiết lập mục tiêu.

Một phương pháp kể chuyện hiệu quả khác được các huấn luyện viên sử dụng là tái hiện lại trải nghiệm của khách hàng. Tự thuật rất quan trọng đối với tiến độ của khách hàng và khách hàng có thể nhìn nhận hành trình của họ một cách tiêu cực hơn so với thực tế đang diễn ra. Khi điều này xảy ra, huấn luyện viên có thể kể câu chuyện của khách hàng từ trước cho đến nay bằng lời của họ, làm nổi bật những “chiến thắng” tích cực hơn của khách hàng để khuyến khích họ. 

Một ví dụ minh họa về điều này là với một khách hàng (mặc dù đã thay đổi lối sống rất nhiều) chỉ giảm được 7kg trong mục tiêu giảm cân 15kg của cô ấy. Cô ấy có thể cảm thấy chán nản và không có động lực để tiếp tục. Huấn luyện viên của cô ấy có thể nói về sự tiến bộ của khách hàng bằng cách tóm tắt những thay đổi tích cực nhất mà cô ấy đã thực hiện. Sau khi nghe huấn luyện viên của cô ấy nhấn mạnh về việc trang trí nhà bếp, thói quen tập luyện thể hình mới và ý thức yêu bản thân ngày càng tăng mà khách hàng đã tạo ra cho chính mình kể từ quan điểm của huấn luyện viên, khách hàng được truyền cảm hứng và cảm thấy tự hào.

Nghệ thuật kể chuyện từ người Khách hàng

Cách sử dụng kể chuyện ít được biết đến hơn là cách khơi gợi thông tin từ quan điểm của khách hàng. Các câu chuyện và bản tường thuật cá nhân cho thấy cách khách hàng nhìn nhận sự tiến bộ và mong muốn của họ để huấn luyện viên có thể tìm hiểu sâu hơn và đặt câu hỏi. Kiến thức quý giá nhất thu được khi yêu cầu khách hàng chia sẻ câu chuyện của họ là khám phá ra những động lực “không thể diễn tả bằng lời” của họ. Khi được hỏi trực tiếp, khách hàng ít có khả năng chia sẻ mong muốn hoặc nỗi sợ hãi mà họ cảm thấy xấu hổ khi chia sẻ. 

Huấn luyện viên có thể khắc phục điều này theo cách tinh tế hơn để tìm hiểu về hành vi và động lực của họ. Ví dụ, một khách hàng có thể nói với huấn luyện viên rằng cô ấy đang gặp khó khăn khi nhận được sự quan tâm từ chồng mình. Huấn luyện viên có thể nhắc cô ấy mô tả một vài trường hợp mà trước đây từng cảm thấy như vậy. Có lẽ cô ấy sẽ tiết lộ những thời điểm mà chồng cô ấy chỉ đơn giản là mệt mỏi hoặc lo lắng, và huấn luyện viên có thể chỉ ra rằng đây là cơ hội để trao đổi vấn đề thay vì chỉ đơn giản là mong đợi sự quan tâm.

Kể chuyện cho khách hàng là một điều cần thiết để xây dựng sự tự nhận thức. Con người thường lưu giữ những ký ức theo hướng tích cực hoặc tiêu cực, và các huấn luyện viên luôn sẵn sàng giúp giữ cho câu chuyện kí ức trở nên chân thực. Một số khách hàng cần được giúp đỡ để định hình lại trải nghiệm của họ một cách tích cực hơn được khuyến khích. Một huấn luyện viên có thể giúp một người bố đang chán nản bằng cách nói về sự tiến bộ và nỗ lực của anh ấy gần đây để dành nhiều thời gian hơn cho gia đình. 

Một số khách hàng cần phải chịu trách nhiệm về những sai lầm trong quá khứ của họ và kể những câu chuyện của họ một cách trung thực. Một huấn luyện viên có thể yêu cầu một người vừa trượt đại học quay về quá khứ và mô tả việc cô ấy đã bỏ lỡ các lớp học cũng như các hoạt động học tập ra sao. Dù bằng cách nào, huấn luyện từ câu chuyện của khách hàng là một cách sử dụng hiệu quả nghệ thuật kể chuyện để xây dựng nhận thức về bản thân.

Trong tất cả các kỹ thuật huấn luyện, nghệ thuật kể chuyện là một kỹ thuật mạnh mẽ vì nó gợi ra những lời tường thuật trung thực và phát hiện ra động lực của khách hàng, đồng thời xây dựng sự tự nhận thức và làm sáng tỏ trách nhiệm cá nhân. Huấn luyện viên có thể tận dụng khả năng kể chuyện ban đầu của họ để chia sẻ các kỹ thuật trong hoàn cảnh của khách hàng hoặc để truyền cảm hứng cho họ. Khách hàng cần cho phép huấn luyện viên hiểu thế giới quan của họ và hiểu được quá trình của chính họ. Mỗi tình huống trong số này đều chứng minh rằng nghệ thuật kể chuyện được sử dụng đúng cách sẽ đóng vai trò quan trọng như một kỹ thuật huấn luyện hiệu quả.

Nguồn: ICF